Nefrolog Dziecięcy
Pediatra

dr n.med. Anna Cieślak-Puchalska

Zaburzenia oddawania moczu – mocznie nocne i dzienne

Zaburzenia oddawania moczu są istotnym, bardzo częstym problemem. Mogą być spowodowane wadą lub zakażeniem układu moczowego, chorobami układu nerwowego, chorobami nerek, cukrzycą. W większości przypadków (u około 85% dzieci) zaburzenia oddawania moczu mają charakter izolowanego moczenia nocnego.  Z danych statystycznych wynika, że problem ten dotyczy co 3-go dziecka w grupie wiekowej 4-latków, co 5-go w wieku 5-6 lat.  W wieku 7 lat jeszcze co 10 dziecko moczy łóżko, co oznacza, że w przeciętnej klasie szkoły podstawowej 3 dzieci moczy się w nocy, a wśród 12-15 - latków moczenie nocne występuje nadal u około 3% dzieci.

Zaburzenia oddawania moczu są uciążliwe zarówno dla pacjentów jak i ich rodzin. Nie zdiagnozowane i nie leczone grożą wieloma powikłaniami: od niedocenianego, bardzo niekorzystnego wpływu na psychikę dziecka, aż do utraty funkcji nerek. Ponieważ zaburzenia oddawania moczu mają niejednorodną etiologię, powinny być traktowane jak objaw, wymagający odpowiedniej diagnostyki, a nie jak rozpoznanie ostateczne. Takie podejście umożliwia zaproponowanie adekwatnego postępowania leczniczego. Diagnostyka obejmuje: dokładnie zebrany wywiad lekarski (obejmujący, prowadzony zwykle w domu tzw. "dzienniczek mikcji" – czyli "dzienniczek oddawania moczu"), przedmiotowe badanie lekarskie,  badania biochemiczne krwi (morfologia, jonogram, stężenie kreatyniny, glikemia, gazometria) i moczu (badanie ogólne, posiew moczu), badania obrazowe i czynnościowe (USG z oceną zalegania po mikcji, ocena przepływu cewkowego, badanie urodynamiczne, cystografia, urografia, cystoskopia, scyntygrafia, czasem TK lub NMR). Naturalnie nie każde dziecko musi mieć wykonywane wszystkie w/w badania - bardzo często wystarczy wywiad, badanie lekarskie, badania moczu i USG, ale to lekarz prowadzący decyduje o zakresie niezbędnej diagnostyki. Leczenie zależy od przyczyny zaburzeń – w grę wchodzi zarówno odpowiednio dobrana farmakologia, jak i modyfikacja zachowań pacjenta. Czasem pomocna jest konsultacja psychologa dziecięcego.